XXI wiek - Blog - Monika Szymaniak

2017-12-192023-08-08

Proust–Visconti

Silvana Mangano, Björn Andrésen, Luchino Visconti i Dirk Bogarde na planie filmu Śmierć w Wenecji (1971).

Wielu z nas próbowało sobie wyobrazić, co znalazłoby wyraz w innym filmie widmie: niezrealizowanej przez Luchina Viscontiego ekranizacji W poszukiwaniu straconego czasu, podzielając zdanie Antoine’a Compagnona, że „reżyser Zmysłów, Geparda i Niewinnych (nakręconych na podstawie powieści Gabriela d’Annunzia) prawdopodobnie lepiej poradziłby sobie z niejednoznacznością rozpiętego między dwoma stuleciami dzieła Marcela Prousta”² niż twórcy filmowi, którzy podjęli się tego ryzykownego przedsięwzięcia. Czytaj dalej → „Proust–Visconti”

2017-06-052023-06-21

Dziennik pisarza w piżamie

Są obrazy, które trzymają czytelnika za kark i wtykają mu nos w książkę, tak że wydaje mu się, że czyta nie książkę, lecz samego pisarza. Czytaj dalej → „Dziennik pisarza w piżamie”

2016-03-142023-07-11

O sztuce zanudzania opowieściami o swoich podróżach

Zaokrętowanie królowej Saby, Claude Lorrain, 1648.

Upierdliwy, kto jak Ulisses zwiedził piękne kraje. Na kilku snujących barwne opowieści złotoustych, iluż przypada bowiem nudziarzy i natrętów! Iluż było mitomańskich Kartagińczyków, bajdurzących niestrudzenie o swoich wypadach na słoniach! Iluż trącających się rogami i roniących miód pitny Wikingów, rozpamiętujących z lubością swoje gwałty pod rozgwieżdżonym niebem! Iluż rycerzy, umiejących zepsuć najwspanialszą ucztę swoimi przydługimi monologami o wyprawach krzyżowych i autorskich metodach zarzynania Saracenów! Iluż powracających z Santiago de Compostela pielgrzymów, obnażających z dumą swoje umęczone stopy! Czytaj dalej → „O sztuce zanudzania opowieściami o swoich podróżach”

2015-05-072023-07-09

Leksykon dla miłośników Marcela Prousta

Astma

Owa przypadłość oddechowa – „święta choroba”, którą lekarze zwali niegdyś meditatio mortis, czyli przygotowaniem do śmierci – była w życiu Marcela Prousta wielkim problemem, choć przez przekorę wobec Sainte-Beuve’a (a może przesądność?) narrator W poszukiwaniu straconego czasu cierpi na nią jedynie w umiarkowanym stopniu. Poza marginalnymi wyjątkami (bohaterami opowiadań Obojętny i Koniec zazdrości) w całym dziele Prousta pojawia się zaledwie jedna jawnie dychawiczna postać: ciężarna dziewczyna kuchenna z Combray, którą Swann z powodu jej „energicznej i pospolitej” twarzy porównuje do Caritas Giotta. Czytaj dalej → „Leksykon dla miłośników Marcela Prousta”

2015-01-242023-07-19

Sto leczniczych powieści

Pierwszy bal Nataszy Rostowej, Leonid Pasternak, 1893. Ilustracja do Wojny i pokoju Lwa Tołstoja.

Ty go kochasz, a on ciebie nie

Objawy

Jesteś zakochana, myślisz tylko o nim. Godzinami wyczekujesz pod telefonem. Na jego widok cała drżysz. Dziesiątki razy śniło ci się, że wychodzisz za niego za mąż. To mężczyzna twojego życia. Problem w tym, że on o tym nie wie lub niewiele go to obchodzi. Nie wpadaj w panikę. Twoje schorzenie jest dość powszechne. Czytaj dalej → „Sto leczniczych powieści”